Mùa nào thức ấy, người sành ăn phải biết được tháng nào, mùa nào, thịt của động vật nào ngon và đông ken nhất. Muốn ăn thịt chim (một loại gà hoang dã, ngon hơn thịt gà nuôi) thì vào đầu mùa mưa, khoảng tháng 3, tháng 4 âm lịch, lúc cây lúa đang ngậm sữa trên đồng, đàn chim trời kéo đến kiếm ăn. Lúc ấy, dòng họ nhà chim hiện diện đủ mặt như vịt trời (le le), chàng nghịch, cúm núm, gà nước, quốc, trích, ốc cao, võ vẽ... Thôi thì “Trời sinh, mỗi thứ mỗi ngon” không thể so sánh được thịt con này ngon hơn thịt con kia như thế nào, nhưng có thể kết luận chung là thịt chim ngon hơn thịt gà.
Muốn đánh bắt những đặc sản trên trời này có nhiều cách mà không cách nào dễ dàng cả (nhưng nhớ đừng đánh bắt những loài vô hại, mang hình ảnh quê nhà như cò, diệc, sếu...). Người ta có thể dùng những cái đăng bắt cá để bắt chim. Đăng đan bằng tre cao khoảng l,5m, bề ngang 4m được đặt theo hình chữ V, nơi giáp nhau là một cái đó dài khoảng l,5m. Chim chóc sà xuống ăn lúa nghe tiếng la của người hoảng hốt bay lên, gặp mấy cái đăng chặn lại thế là chun tọt vô cái đó, trong phút chốc đành chịu cảnh chim lồng, cá chậu, giải thoát được kiếp chim trời, để sau cùng biến thành món chim rô ti, chim nướng đậu phộng, hiến cho con người những món ăn bổ dưỡng lạ miệng.
Ngoài cách bắt bằng đăng, người ta còn đặt bẫy như bẫy chuột hoặc quăng chày lên ngọn cây hay bắn giàn ná... Tuy nhiên ngày nay, do ý thức được yêu cầu bảo vệ môi trường, bảo vệ sinh thái, hơn nữa việc đánh bắt “trên không” này tương đối khó khăn, cực nhọc nên nghề bẫy chim đã hạn chế nhiều. Do vậy, chim quay ở cầu Bắc Mỹ Thuận, ở chợ Cái Răng (Phụng Hiệp) luôn là món quà hấp dẫn cho du khách.
Người nông dân đôi lúc đi thăm đồng bẫy được con cúm núm, gà nước hay một chị le le là niềm vui nho nhỏ khi kiếm được món ăn cao cấp cho gia đình. Có thể làm món xào đơn giản với mướp, bầu cũng khiến cho bữa ăn thêm đầm ấm:“Chồng chan, vợ húp, gật đầu khen ngon” hoặc đem con vịt trời rô ti, chồng có thể làm món nhắm với rượu đế, vợ con ăn với cơm nếp đậu, mỗi người ăn một cách, ngon theo kiểu của riêng mình.
Le le làm sạch lông như gà, để ráo nước rồi xát gừng ngâm rượu trắng quanh mình chim cho thơm thịt. Ướp tiêu, muối, bột ngọt, đường, hành, tỏi để thấm khoảng một giờ. Phi hành tỏi thật thơm, bỏ thịt vào chiên vàng đều, đổ nước dừa tươi rim thật vàng, nước còn sền sệt là được. Ăn nóng với bánh mì là đúng cách nhất.
Về Đồng Tháp Mười, ăn chim, ăn chuột, nghe gió đồng vi vu thổi mà tưởng như mình đã đến được cảnh tiên giới. Tuy không là món ăn thông dụng nhưng thịt chim đã để lại hương vị khó quên cho những ai có “tâm hồn ăn uống”.
Tác giả KIM QUYÊN – NXB Văn hoá văn nghệ
