Cà rốt là loại thực vật thân cỏ có phần rễ phình to thành củ, sống được 2 năm, được trồng rộng rãi khắp nơi trên thế giới với sản lượng đứng thứ hai trong các loại rau lấy củ.
Cà rốt hiện có rất nhiều chủng loại, thông thường được chia làm ba loại dựa theo hình dạng của củ:
- Loại hình nón ngắn là loại chín sớm, chịu nhiệt, sản lượng thấp, thịt dày, non mềm, vị ngọt, nên ăn sống.
- Loại củ trụ tròn là loại chín muộn, rễ nhỏ dài, cuống lớn.
- Loại hình nón dài là loại chín muộn, vị ngọt, cất trữ được lâu.
Cà rốt là một trong những loại củ có giá trị dinh dưỡng tương đối cao. Trong số khoảng 20 loại vitamin đã được phát hiện thì hơn một nửa số đó có trong cà rốt. Ngoài lượng caroten rất cao, cà rốt còn chứa nhiều loại đường như glucose, fructose, sucrose..., ba loại đường chiếm khoảng 7% trọng lượng của cà rốt, cao hơn so với các loại rau thông thường. Y học Trung Quốc cho rằng cà rốt có tính ôn nhẹ, vị ngọt đắng, tác động tốt đến kinh phế, can, tì. Ngoài ra cà rốt còn có thể chữa được bệnh quáng gà, thiếu dinh dưỡng, chán ăn, ho.... Cà rốt có thể "hạ khí bổ trung, có lợi cho đường tiêu hóa và ngũ tạng giúp người ta ăn khỏe". Ngoài ra cà rốt còn chứa muối natri succinat có tác dụng hạ huyết áp.
Cà rốt có thể ăn sống hay nấu chín, là nguyên liệu để ngâm tương và muối chua. Khi làm thức ăn có thể xào, trộn, nướng...cũng có thể hấp, luộc, cắt sợi và làm nhân...Ngoài ra cà rốt có màu sắc đẹp mắt, thường dùng để cắt tỉa thành các loại hoa quả trang trí xung quanh món ăn.
Cà rốt chất lượng tốt phải trên dưới đồng đều, màu đỏ, hoặc đỏ vàng đều, nhẵn, không có rễ trên thân, không nứt, chỗ cuống không có màu xanh hoặc màu tía, nhìn vào thấy tươi, giòn, không héo rũ, còn nguyên cuống, không có mùi, không có chỗ thối.
Cà rốt ăn sống hay luộc chín đều chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, nhưng người ta không thể tận dụng một cách hiệu quả các thành phần dinh dưỡng trong cà rốt. Chất caroten trong cà rốt không tan trong nước, chỉ khi xào cùng dầu mỡ mới được hấp thu để chuyển hóa thành vitamin A. Do đó khi nấu cần cho thêm chút dầu mỡ để nâng cao khả năng hấp thu các thành phần dinh dưỡng.
Tác dụng kỳ diệu của các loại rau & củ
Trương Ân Lai - NXB Y học
