1. Cắm hoa dạng thẳng đứng
Cây thứ nhất được cắm thẳng đứng làm chuẩn. Tất cả các hoa còn lại đều được cắm hướng thẳng lên trên khá tự nhiên nhưng vẫn duy trì một hướng chung nhất. Cây thứ hai được cắm cạnh cây thứ nhất, lệch nghiêng một hút. Cây thứ ba được cắm cạnh một bên khác của cây thứ nhất, cũng tạo một độ nghiêng vừa phải. Phối hợp cây sau và cây đầu tiên tạo thành một chỉnh thể.
2. Cắm hoa dạng nghiêng
Cây chính thứ nhất được cắm nghiêng một bên lọ hoa là tiêu chí của hình thức này. Cắm hoa theo dạng nghiêng sẽ có được một trạng thái tự nhiên nhất định, đó là hình ảnh hoa cỏ bị thổi nghiêng sau cơn mưa của đất trời, những cây hoa yếu ớt phải oằn mình trước trận cuồng phong lại cố vực lên sức sống, tiếp tục vươn cao mình, thể hiện rõ một tinh thần kiên cường không khuất phục, lại mang đậm nét của hoa cỏ tự nhiên. Vị trí cây chính thứ nhất có thể được cắm nghiêng 30o so với đường thẳng góc. Cây chính thứ hai và thứ ba lần lược được cắm vòng quanh cây thứ nhất, Tuy nhiên, chúng không chịu sự hạn chế về phạm vi bởi cây thứ nhất. Những cây này có thể được cắm ở dạng thẳng, cũng có thể ở dạng nghiêng, chủ yếu tạo ra mẫu cắm hoa đẹp nhất và duy trì một chiều hướng thống nhất, lột tả được nét tự nhiên của hoa cỏ, nghiêng mình về một phương đón tia nắng mặt trời.
3. Cắm hoa dạng buông rũ
Cây chính thứ nhất rủ thân theo lọ hoa là đặc trưng của cách cắm này, giống như dòng nước chảy từ núi cao, hay những dây leo quấn quanh vách núi cheo leo. Cây chính thứ nhất được cắm cong rũ từ trên xuống dưới trong phạm vị 30 – 120o so với đường song song, tạo nên vẻ đẹp của đường cong tự nhiên. Cây chính thứ hai và thứ ba có tác dụng tạo sự ổ định chung cho trung tâm và hoàn thiện mẫu cắm. Vị trí cắm có thể biến hoá tuỳ ý nhưng vẫn phải duy trì phương hướng nhất định, không thể mỗi cây một hướng.
4. Cắm hoa dạng phẳng
Tất cả những hoa được cắm đều nằm trên một mặt phẳng, giống như những thực vật sinh trưởng theo kiểu bò trên mặt đất. Ba cây chính đếu được cắm trên một mặt phẳng như đã nói, nhưng mỗi cây được cắm có dài có ngắn, có xa có gần. Cây chính thứ nhất cắm về một bên lọ hoa, cây chính thứ hai cắm về một bên khác, cây chính thứ ba được cắm theo sự cân bằng trung tâm của tác phẩm. Đương nhiên cách tạo hình không chỉ có duy nhất một dạng, có thể biến hoá nhiều hình thức khác nhau. Ví dụ, lọ hoa rỗng treo trên tường, cây chính thứ nhất và thứ hai có thể nằm sát cạnh nhau, thậm chí có thể ngang bằng nhau, độ to nhỏ sẽ do chính cây thứ ba quyết định.
Tác giả Thiên Hương – Nghệ thuật cắm hoa
